"సిరివెన్నెల" పాటలు

గతవారం కొత్తపాళీగారు "మూడు ప్రభంజనాలు" అని ఒక టపా పెట్టారు. ఆ మూడు ప్రభంజనాలు ఏమనగా

యండమూరి వీరేంద్రనాథ్, సిరివెన్నెల సీతారామశాస్త్రి మరియు ఇళయరాజా.

నేను సిరివెన్నెల గురించి రాసాను. అదే మళ్ళీ ఇక్కడ పోస్ట్ చేస్తున్నాను కొన్ని సవరణలతో.

సిరివెన్నెలగారి పాటలంటే నాకు ఎంతో ఇష్టం. మొట్టమొదటగా నేను విన్నవి సిరివెన్నెల సినిమలోవే. అందులోనా "ఆదిభిక్షువువానినేమి అడిగేది" అనే పాట గొప్పగా అనిపించింది. చిన్నచిన్న పదాలతో గొప్ప భావాలను పొందుపరిచారు. నిందాస్తుతి అనేది ఒక ప్రక్రియ. దేవుని మీద భక్తి కన్న భాష మీద భక్తి ఎక్కువ నాకు. ఆమూలంగా ఈ పాట బాగా నచ్చింది. ఆ పాట విన్నప్పుడల్లా ఏదో తెలియని గొప్ప అనుభూతి కలుగుతుంది. ఇది అని చెప్పలేను కానీ శక్తివంతంగా అనిపిస్తుంది. బహుసా అది భాష గొప్పతనమేమో మరి.

నన్ను బాగా ఉత్తేజపరిచిన పాట అంకురం సినిమాలో "ఎవరో ఒకరు ఎపుడో ఒపుడు".

"ఎవరో ఒకరు ఎపుడో ఒపుడు నడవరా ముందుకు అటో ఇటో ఎటో వైపు

మొదటివాడు ఎప్పుడూ ఒక్కడే మరి, మొదటి అడుగు ఎప్పుడూ ఒంటరే మరి

వెనుకవచ్చు వాళ్ళకు బాట అయినది"

......అన్న పదాలు నేను ఎప్పుడూ పాడుకుంటూ ఉంటాను. ఎందరో సంస్కర్తలు ప్రపంచం నలుమూలలా ఇలాగే ఆలోచించి ముందుకి కదిలి ఉంటారు. ఆ పద్ధతిలోనే నేను నా జీవితంలో ఎన్నో కొత్త పద్ధతులను ఆచరించాను. అవన్ని ఇప్పుడు రాయలంటే కష్టం కానీ ఏదో ఒకరోజు నా బ్లాగులో రాస్తాను.

తరువాత గాయం సినిమాలో "నిగ్గదీసి అడుగు ఈ సిగ్గులేని సమాజాన్ని" మరియు అలుపన్నది ఉందా ఎగిరే అలకు" అన్న పాటలు.

"నిగ్గదీసి అడుగు ఈ సిగ్గులేని జనాన్ని, అగ్గితోటి కడుగు ఈ సమాజ జీవచ్ఛవాన్ని

మారదు లోకం మారదు కాలం దేవుడు దిగిరానీ, ఎవ్వరు ఏమైపోనీ"

పాతరాతి గృహలు పాలరాతి గృహాలైనా, అడవినీతిమారిందా ఎన్నియుగాలైనా

వేట అదే, వేటు అదే, నాటి కథే అంతా,నట్టడువులు నడివీధికి నడిచొస్తే వింతా?

బలవంతులే బ్రతకాలని సూక్తి మరవకుండా శతాబ్దాలు చదవలేదా ఈ అరణ్యకాండ"

నిన్ననే ఒక పోస్ట్ చూసాను (http://palavelli.blogspot.com/2010/05/blog-post.html) దళితులని ఇంకా తక్కువగా చూస్తూ, అంతరానితనాన్ని అవలంబిస్తున్న ఒక గ్రామం గురించి. ఆ పోస్ట్ చదివునప్పుడు నాకీపాటే గుర్తొచ్చింది. "వేట అదే వేటు అదే నాటి కథే అంతా".....నిజమేననిపించింది.

........ఎప్పుడైన వ్యవస్థలో ఉన్న కుళ్ళుని చూసినప్పుడల్లా ఈ పాట గుర్తు వస్తుంది నాకు. నేనేమీ చెయ్యలేనా అని బాధపడినప్పుడు "ఎవరో ఒకరు ఎపుడో ఒపుడు" పాట గుర్తొస్తుంది. ధైర్యాన్ని ఇస్తుంది.

అలుపన్నది ఉందా ఎగిరే అలకు, యదలోని లయకు,

నాకోసమే చినుకై విరిసి ఆకాసమే దిగదా ఇలకు

.....ఈ పాట విన్నప్పుడల్లా ఏవేవో లోకాలకి వెళ్ళిపోతూ ఉంటాను.

ఈ మధ్య వచ్చిన "మహాత్మ" సినిమాలో

"తలయెత్తి జీవించు తమ్ముడా, తెలుగు నేలలో మొలకెత్తినానని కనుక తులలేని జన్మమ్మునాదని"

.......

తెలుగు చాలా ఇష్టమైన నాకు ఈ పాట గొప్ప ఉత్తేజాన్ని, ఆత్మవిశ్వాశాన్ని కలిగించింది. ఎన్నిసార్లు విన్ననో నాకే తెలీదు.

మరొక అద్భుతమైన పాట

"అర్ధశతాభ్ధపు అజ్ణానాన్ని స్వతంత్రమందామా, స్వర్ణోత్సవాలు చేద్దామా

ఆత్మవినాశపు అరాచకాన్ని స్వరాజ్యమందామా, దానికి సలాముచేద్దామా...."

నిత్యం కొట్టుకు చచ్చే జనాల స్వేచ్చను చూద్దామా దాన్నే స్వరాజ్యమందామా"

అన్నిటికంటే గొప్ప పాట:

"ఎప్పుడూ ఒప్పుకోవద్దురా ఓటమి

ఎప్పుడూ వదులుకోవద్దురా ఓరిమి

విశ్రమించవద్దు ఏక్షణం, విస్మరించవద్దు నిర్ణయం. అప్పుడే నీ జయం నిశ్చయం రా"

మానవుడు తన ఉనికి కొసం ప్రకృతితోనూ, వ్యవస్థ తోనూ ఎల్లప్పుడూ పోరాడుతూనే ఉండాలి అనే విషయాన్ని సూచిస్తుంది. జీవించాలనే గొప్ప ఆశని కలిగిస్తుంది. ఈ పాట "పట్టుదల" అనే సినిమాకోసం రాసినది. కానీ సినిమాలో రాలేదు.

ఇంకా చెప్పాలంటే

"జగమంత కుటుంబం నాది, ఏకాకి జీవితం నాది

సంసార సాగరం నాది, సన్యాసి జీవితం నాది

మింటికి కంటిని నేనై, కంటను మంటను నేనై

మంటల మాటున వెన్నెల నేనై, వెన్నెల పూతల మంటను నేనై

రవినై, శశినై, దివమై, నిస్నీ

నాతో నేను సహగమిస్తూ, నాతో నేనే భ్రమిస్తూ"

ఒంటరినై ప్రతి నిమిషం కంతున్నాను నిరంతరం

కిరణాల్ని కిరణాలా, హరిణాన్ని హరిణాల, చరణాల్ని చరణాల చలనాల కనరాని గమ్యాల కాలాన్ని ఇంద్రజాలాన్ని"

............

అహం బ్రహ్మాస్మి భావన.

రుద్రవీణలో "నమ్మకు నమ్మకు ఈ రేయిని, కమ్ముకు వచ్చిన ఈ మాయని

కన్నులు మూసి, మత్తులోన మెత్తగ తోసి కలలే వలగా విసిరే చీకట్లను"....గొప్ప పాట

కొత్త "మాయాబజార్" లో"కనివిని ఎరుగని ఈ కల, నిజమని పలికెను కోకిల,

ప్రతి ఒక అణువున నేడిలా, అవనికి వచ్చెను నవకళ,

అలరులు కురిసిన ఈ ఇల మెరిసెను నూతన వధువులా, తొణికిన తూరుపు వెలుగిలా పుడమికి అలరెను మేఖల"

నాకు నచ్చిన ఒంకొక మంచి పాట లిటిల్ సోల్డియర్స్ లోనిది

"సరేలే ఊరికో, పరేషానెందుకు?

చలేసే ఊరిలో జనాలే ఉందరా!

ఎడారి దారిలో ఒయాసిస్ ఉండదా!"

"కోకిలమ్మ ఆకలైనా ట్యూను మాత్రం మార్చదే

రామచిలక రాతిరైనా కీచురాయై కూయదే

అలాగే నీ పెదాల్లో నవ్వునెప్పుడు మారనీయకే ఏమైనా

కష్టమొస్తే కేరు చెయ్యక నవ్వుతో తరిమేయవమ్మా"

చిన్న చిన్న ఆగ్ల పదాలను కలిపి అవి కూడా తెలుగే అనే భ్రమని సృష్టించడంలో ఈయన దిట్ట. అలాంటి ప్రయోగమే ఇంకొక పాట

"భద్రం బికేర్ఫుల్ బ్రదరు

భర్తగ మారకు బేచులరు

షాదీమాటే వద్దు గురు

సోలో బ్రతుకే సో బెటరూ"

అలాగే మనీ సినిమాలో చిన్న చిన్న పదాలతో లోకం తత్వాన్ని చెప్పే పాట. డబ్బు పేరు పెట్టి మనుషుల స్వభావాలను చాలా గొప్పగా చెప్తారు.

"చక్రవర్తికీ వీధి బిచ్చగత్తికి బంధువవుతానని అంది మనీ మనీ

అమ్మ చుట్టము కాదు, అయ్య చుట్టము కాదు అయినా అన్నీ అంది మనీ మనీ

రోటీ కపడా రూము అన్ని రూపీ రూపాలే

సొమ్ములే శరణమ్మని చరణమ్మునమ్ముకోరా

దీక్షగా ధనలక్ష్మి ని లవ్వాడి కట్టుకోరా"

ప్రేమ పాటలు రాయడంలో ఆయనది ఒక ప్రత్యేకమైన శైలి

"నా ప్రతి యుద్ధం నువు, నా సైన్యం నువ్వు

నా ప్రియశత్రు నువ్వు, నువ్వు

వెచ్చని ముల్లై గిల్లే తొలి చినుకే నువ్వు, నచ్చే కష్టం నువ్వు"

"నీ నవ్వు చెప్పింది నాతో నేనెవ్వరో ఏమిటో

"పంచేందుకే ఒకరు లేని బతుకెంత బరువో అని

ఏతోడుకూ నోచుకోని నడకెంత అలుపో అని"

తీరని దాహం నువ్వు నా మోహం నువ్వు,

తప్పని స్నేహం నువ్వు నువ్వు,

తియ్యని గాయం చేసే అన్యాయం నువ్వు, అయినా ఇష్టం నువ్వు నువ్వు"

"వెంటనే నీ మది, పొందనీ నెమ్మది

అని తలచే యద సడిని పదమై పలికి మంత్రం వేయనీ"

"భూమి కనలేదు ఇన్నాళ్ళుగా, ఈమెలా ఉన్న ఏ పొలికా

అరుదైన చిన్నారిగా, కోవెల్లో దేవేరిగా గుండెల్లో కొలువుండగా"

"నేననీ నీవని వేరుగా లేమని చెప్పినా వినరా ఒక్కరైనా

నేను నీ నీడని నువ్వు నా నిజమని ఒప్పుకోగలరా ఎపుడైనా"

"ఉండుండి ఇలా ఉబికొస్తుందేం కమ్మానైన కన్నీరు, తీయనైన గుబులిది అంటే నమ్మేదెవ్వరు?

మధురమైన కబురందిందే కలతపడకు బంగారు, పెదవి తోటి చెక్కిలి నిమిరే చెలిమి హాజరు !"

"గంగలాగ పొంగిరానా ప్రేమసంద్రమా, నీలో కరిగి అంతమవ్వనా ప్రాణబంధమా!

అంతులేని దాహమవనా ప్రియప్రవాహమా, నీతో కలిసి పూర్తి అవనా మొదటి స్నేహమా"

"సమయమా చలించకే, బిడియమా తలొంచకే

తీరం ఇలా తనకు తానే వెతికి జతకి చేరే క్షణాలలో"

"పాదం కదలనంటుందా ఎదురుగా ఏమలుపుందో కాలం ముందే చూపందే

దూరం కరగనంటుందా తారలను దోసిట పట్టే ఆశలు దూసుకుపోతుంటే

లోతెంటో అడగనని పడవల్లే అడుగేస్తే దారీయను అంటుందా కడలైనా

తన కలలుగ మెరిసే తళుకులతీరం నిజమై నిలిచే నిముషం కోసం దిశలను తరిమే ఉరుమే ప్రేమంటే

నువ్వే తన ఐదోతనమని నోచే నోముంటే నిత్యం నీ జీవితమంతా పచ్చనిపంటవదా?

తానే నీ పెదవులపై చిరునవ్వై నిలిచే ప్రేముంటే ఆ తీపికి విషమైనా అమృతమైపొదా"

ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే ఎన్నో ఎన్నెన్నో.....

కొన్ని పదాల కలయిక, వాటి భావం కొత్తకొత్త అర్థాలని చెప్తూ ఉంటాయి.

ఉదాహరణకి

"నిజంగా నెగ్గడం అంటే ఇష్టంగా ఓడడం అంతే"

"ఆటనే మాట కర్ధం ...నిను నువే గెలుచు యుద్దం"

"వెక్కెక్కి ఏడ్చే కన్నీళ్ళు ఉప్పన

ఫక్కుమన్న నవ్వే ఒక తేనె ఉప్పెన"

"ఎండమావిలో ఎంత వెతికినా నీటి చెమ్మ దొరికేనా

గుండెబావిలో వున్న ఆశతడి ఆవిరి అవుతున్నా"

ఇలా అడుగడుగునా, అణువణువునీ కదిలించే ఎన్నో ఆణిముత్యాలు సీతరామశాస్త్రిగారి కలం నుండి జారిపడ్డాయి. ఇంకా గొప్ప కవులు లేరని కారు, కానీ నాలో ఉత్తేజాని కలిగించింది పింగళిగారి తరువాత ఖచ్చితంగా సీతారామశాస్త్రిగారే.

మూడు దశాబ్దాలైనా "బూతు పట్టని కలం" సిరివెన్నెల మనం.....కాదంటారా?